https://www.meldcodehaaglanden.nl/achtergrond/
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Sinds 2013 is de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling van kracht. Die wet houdt in dat alle organisaties die werken met kinderen en volwassenen een meldcode moeten hebben en medewerkers in staat moeten stellen daarmee te werken. Het doel van de meldcode is professionals te helpen eerder en beter te handelen als zij vermoeden dat een gezinslid mishandeld, verwaarloosd of seksueel misbruikt wordt. Vanaf 1 januari 2019 is deze Wet verbeterd en werken organisaties met een afwegingskader.
Signalen van geweld en mishandeling worden vaak over het hoofd gezien of niet herkend. Veel professionals ervaren handelingsverlegenheid wanneer zij geconfronteerd worden met vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. Het doel van de verplichting is dat sneller en adequater wordt ingegrepen.
Sneller en adequater ingrijpen kan worden bereikt door het consequent gebruiken van een meldcode waardoor bij vroegsignalering van vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling effectief wordt gehandeld. Bij de verplichting om te werken met een meldcode weten organisaties en professionals welke stappen zij moeten zetten als zij huiselijk geweld en/of kindermishandeling signaleren. Uit onderzoek weten we dat professionals die met een meldcode werken drie keer vaker ingrijpen dan professionals die geen meldcode gebruiken.
In Haaglanden is 84.000 van de inwoners van 19 tot 64 jaar ooit slachtoffer geweest van huiselijk geweld. 12.000 ouderen en 7.500 kinderen van 0-18 jaar zijn slachtoffer van mishandeling.
Uit recent onderzoek van onder andere het Verwey-Jonker instituut blijkt dat in gezinnen die zijn gemeld bij Veilig Thuis veelvuldig geweld plaatsvindt: per gezin gemiddeld 71 geweldsincidenten per jaar. Dat is dus meer dan één keer per week. In bijna alle gezinnen speelt het geweld al ruim een jaar. Het gaat daarbij om partnergeweld en/of direct geweld tegen kinderen. De gevolgen voor kinderen zijn ernstig. Uit het onderzoek blijkt dat vier op de tien kinderen traumatische klachten heeft. De kinderen ervaren gevoelens van depressiviteit of angsten.
De meldcode is nadrukkelijk geen meldplicht. Organisaties zijn verplicht om over een meldcode te beschikken en te gebruiken. , het doorlopen van de meldcode hoeft niet per definitie te leiden tot een melding. Het vragen van advies aan Veilig Thuis behoort ook tot de mogelijkheid. Samenwerking tussen organisaties en Veilig Thuis is belangrijk om te komen tot veiligheid bij kinderen en volwassenen.
In de wet is opgenomen dat professionals het récht hebben te melden bij Veilig Thuis. Ook als gezinsleden daar geen toestemming voor geven. Het meldrecht houdt in dat professionals persoonsgegevens van volwassenen en kinderen mogen doorgeven aan Veilig Thuis, zodat Veilig Thuis een onderzoek naar de gezinssituatie kan starten. Bovendien mogen professionals informatie geven als Veilig Thuis daar vanwege haar onderzoek om vraagt. Het verdient nadrukkelijk de voorkeur om zo transparant mogelijk te zijn naar de betrokkenen over wie er zorgen zijn.
Een professional doorloopt de stappen van de meldcode als hij of zij vermoedens heeft van huiselijk geweld of kindermishandeling. Het gaat hierbij niet alleen om vermoedens van fysiek geweld, maar ook om vermoedens van psychisch of seksueel geweld en vermoedens van verwaarlozing.
Ook alle vormen van eergerelateerd geweld en vrouwelijke genitale verminking vallen hieronder.
Werken met de verbeterde meldcode is vanaf 1 januari 2019 verplicht voor mensen die werken in de gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdhulp en justitie.
Het doel van de aanpassing van de meldcode is om te zorgen dat slachtoffers van huiselijk geweld of kindermishandeling zo snel en duurzaam mogelijk in veiligheid komen. Aan de hand van de afwegingskaders melden professionals vermoedens van acuut en structureel huiselijk geweld en kindermishandeling bij Veilig Thuis. Hierdoor komen onveilige situaties eerder in beeld, kan Veilig Thuis informatie uit verschillende meldingen combineren, kan er gezamenlijk worden gekeken naar het inzetten van effectieve hulp en kan Veilig Thuis situaties beter volgen over een langere termijn. Ook als er geen sprake is van structureel of acuut geweld mag melden natuurlijk altijd. Bijvoorbeeld als de hulp niet op gang komt.
De verbetering van de meldcode is nadrukkelijk ook een uitnodiging voor alle ketenpartners om meer samen te werken rondom casussen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Zo kan complexe problematiek meer integraal worden opgepakt. Dit vraagt om een gedeelde visie en goede samenwerkingsafspraken.
Meld je aan voor E-nieuws Huiselijkgeweld.nl en ontvang een overzicht van de nieuwste berichten over nieuws, publicaties, interventies en bijeenkomsten rond de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties van de website www.huiselijkgeweld.nl.
Meld je aan voor het Augeo online magazine over veilig opgroeien, met interviews, tips en columns.